منتورینگ چیست ؟

منتورینگ به فرایندی گفته می شود که یکی از مدیران سازمان و یا فرد خبره ای خارج از سازمان، چه از نظر آگاهی و چه از نظر تجربه، به همکاران دیگر خود مشاوره داده و برای ایشان مدل های کاری، فرآیند و ابزار را مشخص می کند. منتورینگ منابع انسانی شامل جلسات و گفتگوهای نامحدود در محیط کار بوده و منطبق با زمینه کاری مورد نظر است. یک منتور پشتیبانی با تجربه و حرفه ای در زمینه فعالیت مشتری خود است. هم کوچینگ و هم منتورینگ عمدتا بر روی دستاوردهای فعلی و آینده متمرکز هستند.

سازمان ملل متحد منتورینگ را به صورت زیر تعریف کرده است :

منتورینگ به ارتقا وضعیت شغلی کارکنان به صورت فردی گفته می شود که از طریق همکاری مشترک و اشتراک دانش با آنها بدست می آید. منتورینگ پشتیبانی حرفه ای از مسیر شغلی کارکنان را فراهم می کند و انتقال دانش و فرهنگ سازمانی را تسهیل می کند.

 

تفاوت بین کوچینگ و منتورینگ :

منتورینگ و کوچینگ در برخی از نقاط دارای رویکردها و فرآیند های مشابهی هستند اما کوچینگ یک دوره کاری ویژه بین کوچ و مراجع است در حالیکه دوره کاری منتورینگ می تواند بسط پیدا یابد. منتور معمولا تخصص مشابه مراجعه کننده اش ( mentee ) را دارد و در مواقعی در همان سازمان و همان حرفه مشغول به کار است و مسیری را که مراجع کننده اش در حال پیمودن آن است قبلا پیموده است . امروزه بسیاری از سازمانها ترجیح می دهند منتور را از خارج از سازمان و به صورت موفقت استخدام کنند، این کار منافعی برای سازمان دارد که شامل موارد زیر است؛

1 منتور خارج از سازمان بهتر می تواند ابعاد مختلف یک مسئله را ببیند

2 منافع فردی و شغلی ،برای منتور خارج از سازمان معنی نمی دهد پس راحت تر می تواند پیشنهادات خود را ارائه و بازخورد دهد

3 منتور و مراجع دچار حاشیه های کاری داخل سازمان نمیشنود

4 منتور به راحتی می تواند تجربیات سازمانهای دیگر را به مراجع منتقل کند

 

به طور مشخص منتورینگ منابع انسانی موارد زیر را شامل می شود:

• همکاری بین منتور و مراجعه کننده می تواند برای مدت زمان طولانی ادامه داشته باشد.
• جلسات منتورینگ می تواند غیر رسمی باشد و هر زمان که مراجع به مشاوره، راهنمایی و حمایت نیاز داشت برگزار شود.
• منتور همیشه با تجربه تر است و واجد صلاحیت های بیشتر نسبت به مراجع خود است. یک شخص ارشد در سازمان ویا یک متخصص خارج از سازمان است که می تواند دانش و تجربه خود را منتقل نماید.
• معمولا تمرکز بر روی توسعه حرفه ای است.
• برنامه کاری بوسیله مراجع تنظیم می شود و منتور بر اساس این برنامه به ارائه پشتیبانی و راهنمایی های لازم می پردازد.
• منتورینگ مستقیما بر توسعه زندگی حرفه ای فرد متمرکز شده است.

 

به طور مشخص کوچینگ موارد زیر را شامل می شود :

• قرارداد با مدت زمان مشخص دارد.
• برنامه جلسات در هر جلسه و با پیشرفت طبیعی مشخص می شود و می تواند به طور منظم برنامه ریزی شود.
• تمرکز بر توسعه نقاط قوت و رساندن آنها به حد مطلوب مورد نظر مراجع است .
• کوچینگ در توسعه استعدادها، مدیریت تغییر و پیدا کردن راه حل های خاص برای چالش های حرفه ای مفید است
• کوچینگ مستلزم این نیست که کوچ تجربه و تخصص مستقیم مرتبط با مراجعه کننده خود را داشته باشد. هر چند انتظار می رود در کوچینگ سازمانی ،آنها درک کافی از حوزه کاری یا سازمانی که مشتری در آن کار می کند را داشته باشند. به عنوان مثال شناخت کافی از صنعت دارو یا حسابداری یا فناوری اطلاعات و … داشته باشند یا با فرهنگ سازمان مثلا فرهنگ استارت آپی آشنا باشند .
• دستور کار کوچینگ بوسیله مراجعه کننده تنظیم می شود و اینکه در هر جلسه بر چه موضوعی یا چه بخش از یک موضوع تمرکز داشته باشند حاصل توافق بین کوچ و مراجع است.
• دستور کار هر جلسه به میزان پیشرفت و حرکت مراجع در طول فرآیند کوچینگ بستگی دارد.

 

منافع مشارکت در برنامه منتورینگ منابع انسانی :

 

برای منتور ( Mentor ) :

• فرایند حمایت از کارمند یا کارکنان دیگر در رشد حرفه ای و اهداف آنها می تواند به صورت شخصی و حرفه ای برای شخص منتور مزیت ها و بازخورد های خوبی داشته باشد.
• توسعه مهارت های منتورینگ می تواند به منتور در تبدیل شدن به یک مدیر / رهبر بهتر کمک کند.
• به اشتراک گذاشتن اشتیاق و منافع خود منتور با کارکنان به نحوی که شانس جلب همکاری آنها را برای تحقق شان افزایش دهد
• فرصتی است برای انعکاس دستاوردهای حرفه ای و درس های آموخته شده توسط خود منتور.

برای مراجع ( Mentee ):

• دریافت حمایت حرفه ای و بازخورد از یک فرد با تجربه تر
• امکان تمرکز بر سوالات و مشکلات خاصی که در مراجع در حرفه خود با آن روبروست
• شکل گیری یک رابطه کاری که خود می تواند باعث رشد حرفه ای شود
• فرصتی است انعکاس خود فرد در اهداف و چالش هایی که پیش رو دارد

 

مدت زمان و نحوه برگزاری جلسات منتورینگ منابع انسانی :

مدت زمان منتورینگ بین منتور و مراجع توافق می شود. منتورینگ ممکن است در تعداد مشخصی از جلسات برگزار شود یا اینکه در یک دوره پایدار و مداوم انجام شود. حتی منتورینگ برای تمام طول دوره کاری نیز مشاهده شده است. منتور دارای تخصص مشابه در زمینه کاری فردی است که متقاضی منتورینگ است اما با تجربه و دانش بیشتر. بنابراین منتور و مراجع می توانند با یکدیگر در یک شرکت نیز همکار باشند یا اینکه منتور از شرکت دیگری به خدمت گرفته شود. جلسات منتورینگ هم به صورت حضوری و هم به صورت تلفنی و آنلاین قابل برگزاری است.

 

مواردی که توصیه می شود در جلسات منتورینگ بر روی آنها تمرکز شود :

• مهارت های مراجع
• وضعیت رقابت شغلی مراجع
• اهداف و آرمان های شغلی
• ترسیم مسیر برای رسیدن به اهداف شغلی
• انتقال تجربه و دانش منتور
• هماهنگ سازی وضغیت شغلی و زندگی مراجع
• فرصت های یادگیری برای موفقیت بیشتر در شغل
• رضایت شغلی
• کسب موقعیت های بالاتر در سازمان
• بررسی ارزش های فردی و تناسب آن با موقعیت شغلی
• ایجاد رابطه مثبت کاری در محیط کار
• شبکه سازی
• تثبیت موقعیت فعلی شغلی
• مدیریت استرس
• دستیابی به دانش مدیریتی در موقعیت فعلی شغلی
• همکاری موثر با افراد دارای زمینه تخصصی یکسان اما دانش و تجربه بیشتر
• تیم سازی

 

منتور کوچ کیست؟

منتور کوچینگ به معنی این است که یک کوچ در رابطه با مهارت های کوچینگ خود به جهت آماده سازی اخذ گواهینامه های بین المللی معتبر کوچینگ، بوسیله کوچ دیگری کوچ شود. مهارتهای مذکور مشخصا در خصوص کوچینگ بوده و ارتباطی با اهداف کاری، مسائل شخصی، مسائل زندگی و یا سایر موضوعاتی که به توسعه مهارت کوچینگ فرد وابسته نیستند، ندارد.

منتور کوچ فردی است که در جلسات آماده سازی کوچ دیگری برای آماده سازی او جهت اخذ گواهینامه های بین المللی شرکت می کند.

 

نکاتی که می تواند برای یک مراجع مفید باشد :

• قبل از اینکه به دنبال یک منتور بروید، اهداف و انتظارات خود را مشخص کنید.
• آماده به اشتراک گذاری امید ها و نگرانی های خود با منتور خود باشید.
• در رابطه خود با منتور پیشگام باشید: این در مورد حرفه شماست.
• قبل از هر جلسه منتورینگ کاملا از نظر جسمی و ذهنی آماده باشید تا بیشترین بهره را ببرید.
• پیگیری اقدامات توافق شده.
• بدانید که منتورینگ منابع انسانی درباره چه چیزی نیست :
  • کتابی باز در رابطه با تمامی پاسخ ها یا مسیری تضمین شده برای موفقیت شما.
  • ابزار واسطه گری بین شما و مدیر شما.
  • مشاوره روانشناسی

 

چگونه یک منتور خوب پیدا کنیم:

• به همکاران مستقیم خود در شرکت که دارای تخصص مشابه شما اما تجربه ، دانش و توان مدیریتی بیشتر هستند باندیشید. آنها می توانند منتور شما باشند.
• از همکاران خود بپرسید که آیا دارای منتور هستند.
• محیط های حرفه ای آنلاین مانند لینکداین و وب سایت متخصصین حوزه کاری شما می تواند مفید و موثر باشد.
• منتورهایی را انتخاب کنید که کوچینگ عملکرد را نیز به خوبی می شناسند.

 

در کنار منتورینگ منابع انسانی ، کوچینگ نیز وجود دارد که می توانید از طریق مقاله زیر در رابطه با آن بیشتر بدانید :

کوچینگ چیست ؟

منابع  :

International Coaching Community

hrinz

HR UN

Performance Consultants