کوچینگ در ایران نسبتا جدید است هر چند که در دنیای امروز ما مبحثی است که به بلوغ رسیده و اکنون در شرکت های بزرگ و کوچک دنیا به عنوان یکی از سرویس های مهم که هر ساله برای آن بودجه کنار گذاشته می شود شناخته شده است. سرویسی که مستقیما با رشد و بهبود تصمیم ها و عملکرد افراد گره خورده است اما تفاوت های مهمی با مشاوره و منتورینگ دارد.

تعریف متفاوتی برای کوچینگ ارائه شده است و افرادی که که تجربه کوچینگ داشته اند نیز ممکن است تعاریف خود را داشته باشند بنابراین کوچینگ را هم از نقطه نظر متخصصین کوچینگ و هم از نقطه نظر مراجعین به کوچینگ تعریف می کنیم.

Coaching واژه ای است در زبان انگلیسی که ریشه در داستان کالسکه های بزرگتر و راحتتر کاکس دارد که در قرن پانزدهم بوسیله یک درشکه ساز گمنام مجارستانی ساخته شدند و تا قرن شانزدهم در کل اروپا استفاده از آنها رایج شده بود. کاکس بعدها به کوچ تغییر نام داد و حتی دانش آموزان نیز از همین نام برای معلم های سر خانه خود استفاده می کردند. همانطور که شما نیز حتما تا کنون شنیده اید استفاده از کلمه کوچ برای مربیان ورزشی نیز به سرعت رایج شد که امروزه نیز احتمالا اولین برخورد ما با عبارت کوچ از طریق مربیان ورزشی است اما همانطور که در ادامه نیز به آن خواهیم پرداخت ، کوچینگ و کوچ در حوزه های دیگر نیز تسری یافته و کاربرد فراوانی دارد.

 

کوچینگ از دیدگاه کوچ ( Coach ) :

 

کوچ به دنبال کنکاش در نظرات ، ایده ها و ذهنیت فردی است که به او مراجعه کرده است. چنین کنکاشی بدون ایجاد رابطه موثر و اعتماد بین طرفین ممکن نیست بنابراین رابطه و اعتماد نیز در حین جلسات کوچینگ بین کوچ و مراجع ساخته می شود و به صورت هدفمند کوچ به کنکاش در موضوع مورد نظر و علاقه مراجع با سوالات ، کنجکاوی و بازخوردهای هوشمندانه می پردازد.

این روشی است که در آن کوچ مشاوره نمی دهد و به مراجع نمی گوید که چه کاری باید انجام دهد و چه کاری نباید انجام دهد. این مسیری است که هر دو نفر با هم طی می کنند و کوچ در آن به عنوان یک هدایت گر تا رسیدن به پاسخ ها و راه حل های مناسب عمل می کند.

کوچ ها آموزش حرفه ای دیده و موظف به رعایت اصول اخلاقی مشخصی هستند. فرآیند آموزش کوچینگ زمان بر و پیچیده است که همراه با تجربه عملی طولانی مدت است و به همین دلیل کوچ ها از روزی که گواهینامه فعالیت رسمی خود را از سازمان های معتبر بین المللی دریافت می کنند به صورت حرفه ای قادر به فعالیت موثر هستند و نحوه آموزش آنها با آموزش های آکادمیک تفاوت های اساسی دارد.

 

کوچینگ از دیدگاه مراجع :

 

مراجه به دنبال پاسخ به یک سوال است. این سوال می تواند چرایی یک چالش یا چگونگی غلبه بر آن باشد. این سوال می تواند چگونگی بهبود موقعیت فعلی باشد. سوال می تواند نحوه مدیریت تغییر باشد و … . سوال هر چه که باشد به اندازه کافی پیچیده بوده که مراجع خود به تنهایی یا به کمک مشاورین و منتور ها نتوانسته پاسخ مناسبی برای آن بیابد.

مراجعینی که تجربه کوچینگ داشته اند ، دیگر آن را رها نمی کنند چرا که ظرفیت های آن را برای یافتن پاسخ های عالی برای سوالات پیچیده می دانند.

هر جلسه کوچینک مانند یک سفر از سوال به پاسخ است . سوال نمایانگر یک وضعیت یا موقعیت است و پاسخ نشان دهنده یک موقعیت یا وضعیت یا نقشه راه برای رسیدن به موقعیت مطلوب است. کوچ در شفاف کردن وضعیت فعلی و وضعیت مطلوب مهارت دارد و آنچه که در جلسه کوچینگ بین کوچ و مراجع اتفاق می افتد، پیمودن این مسیر به اتفاق هم است و مراجع در این سفر تنها نخواهد بود.

کوچ تنها ایجاد اعتماد ، رابطه ، کنجکاوی و بررسی و بازخورد نمی پردازد بلکه به صورت فعالانه در مشخص کردن گام های حرکت در مسیر تغییر و رسیدن به نقطه مورد نظر مراجع با او همراهی کرده و پیگیری می کند. گام ها با وسواس انتخاب می شوند چرا که کوچ حتی آنها را نیز به چالش می کشد و از زوایای مختلف به همراه خود مراجع مورد ارزیابی و بررسی قرار می دهد تا مطمئن شود که مراجه گام هایی را بر می دارد که علاوه بر اینکه در ایجاد تغییر و حل مساله موثر هستند ، مراجع توانایی برداشتن این گام ها را نیز دارد.

 

احتمالا تصور زیر نمای خوبی از فرآیند کوچینگ بر اساس آنچه گفتیم می تواند در ذهن شما ایجاد کند :

 

 

تعریف فدراسیون بین المللی کوچینگ ( ICF ) از کوچینگ چیست ؟

فرآیند همکاری بین کوچ و مراجعه که در آن، افکار و خلاقیت مراجع به نحوی تحریک می شود که باعث الهام شده و مراجع توانایی های فردی و حرفه ای خود را به حداکثر می رساند.
در اینجا می توانید یک نمونه از جلسه کوچینگ را که به صورت حرفه ای برگزار شده و با اجازه شخص مراجعه کننده منتشر شده است را بشنوید که حدود 30 دقیقه است.

 

کوچینگ گرایش های مختلفی دارد و در جاهای متفاوتی به کار گرفته می شود از جمله :

 

کوچینگ زندگی
کوچینگ سلامت
کوچینگ مالی
کوچینگ تحصیلی
کوچینگ ورزشی
کوچینگ رشد معنوی
کوفاندر کوچینگ
کوچینگ عملکرد
بیزینس کوچینگ
کوچینگ مدیران

 

 

کوچینگ مدیران چیست ؟

 

کوچینگ مدیران اجرایی ( Executive Coaching )، رویکردی پرس و جو محور جهت توسعه حرفه ای و شخصی مدیران است که اهدافی چون ایجاد آگاهی و فعالیت های مبتنی بر آن و تسهیل یادگیری و رشد ، دارد. تمرکز آن بر روی افزایش کارایی افراد با کمک به آنها در توسعه و حفظ نگرش ها و دیدگاه های جدید، مهارت و رفتار است.

یک کوچ مدیران اجرایی، خود فردی حرفه ای است که با مدیران و کارکنان مستعد پست های مدیریتی کار می کند تا به آنها کمک کند که خود آگاهی خود را افزایش دهند، اهداف را خود روشن کنند، به برنامه های توسعه فردی خود دست یابند، توانایی بالقوه خود را کشف کنند، و به عنوان یک مدیر یا عضو تاثیر گذار در شرکت عمل کنند.

 

فواید کوچینگ مدیران:

 

• بهبود کارایی و افزایش کارآمدی
• بهبود خصوصیات اخلاقی
• کاهش عقب گرد در مسیر شغلی
• کمک به کشف استعداد ها
• افزایش اعتماد به نفس
• ایجاد مهارت های جدید
• افزایش شانس دستیابی به اهداف

 

چرا کوچینگ مدیران ( Executive Coaching ) و چرا حالا ؟

 

چه زمانی که بخواهید که بر یک چالش فکری در تصمیم های مدیریتی و کاری فائق آیید و چه زمانی که بخواهید ظرفیت های خود جهت اثربخشی و کارایی بالاتر را افزایش دهید، یک کوچ اجرایی می تواند تسهیل گر بسیار خوبی باشد. تصمیم گیری هیچگاه آسان نبوده است ، مخصوصا در دنیای پیچیده ، رقابتی و اشباع شده از اطلاعات امروز که جنبه های مختلف زندگی کاری ، شغلی و فردی ما بر یکدیگر بدون اراده ما اثر می گذارند. کوچینگ مدیران چه به صورت فردی و چه به صورت گروهی و سازمانی تسهیل کننده تصمیم هاست .

تعداد کمی از مدیران اجرایی می دانند که چگونه تصمیم می گیرند. درصد بالایی از تصمیمات خارج از حوزه آگاهی انسان شکل می گیرند. کوچینگ و تصمیم گیری در علم مدیریت دیگر حتی یک روش خلاقانه جدید نیست بلکه یک ابزار است که مدیران از آن بهترین استفاده را می برند.

تصمیم ها اقدامات را می سازند. تصمیم ها پاسخ به سوال همیشگی ( در مرحله بعدی چه کاری باید انجام دهم ؟ ) هستند. اقدام می کنیم تا به دیگران ، محیط و سیستم ها پاسخ مناسب دهیم. بنابراین باید تصورات و ایده هایی از پارامترها و متغیر های گوناگون داشته باشیم و عواقب احتمالی تصمیم خود را نیز قبل از هر نوع تصمیمی بسنجیم. باید بتوانیم همه حالت های گوناگون رو به جز یکی به عنوان تصمیم نهایی کنار بگذاریم.

تصمیم هایی که به افراد تحمیل و دیکته نمی شوند بلکه در طی جلسات کوچینگ بوسیله خود فرد یا افراد گرفته می شوند. تصمیم هایی که منجر به کارایی ، نظم و اثر بخشی بالاتر می شوند. کوچینگ برای گروه مدیران یا کارکنان منتخب سازمان، فواید بیشتری نیز دارد.

مدیران عالی سازمان با جلسات برنامه ریزی شده کوچینگ می توانند هوش هیجانی کارکنان را در مسیر بهتری هدایت نموده و روابط انسانی قدرتمند تری از طریق اعتماد سازی در تیم و رفع تعارض های تیمی در سازمان را تجربه کنند. لحاظ نمودن این سطح از کارایی که در پی کوچینگ افراد چه به صورت فردی و چه به صورت گروهی است، انعطاف پذیری بیشتر و نتایج بهتر را در پی دارد.

 

 

آنچه که بوسیله کوچ مدیران ارائه می گردد:

 

کوچ در برابر مراجع ، مدیر وی و در پاره ای مواقع مدیر منابع انسانی سازمان مسئول است. هیچیک از اطلاعاتی که در جلسات کوچینگ بین کوچ و مراجع رد و بدل می شود بدون اجازه مراجع در اختیار مدیر وی و مدیر منابع انسانی سازمان قرار نخواهد گرفت. اما در پاره ای مواقع در صورتی که کوچ صلاح بداند و با تکیه بر اصول اخلاقی ICF با هماهنگی مراجع بین او و مدیر مستقیم یا سایر مدیران ممکن است جلسات تسهیل گری برگزار نماید.

حمایت مدیران ارشد حیاتی است و پشتیبانی از مراجع تا دستیابی به نتایج رضایت بخش بوسیله کوچ ادامه خواهد یافت.

 

چه کسانی کوچ مدیران را به استخدام در می آورند:

 

شرکت هایی به استخدام کوچ مدیران اقدام می کنند که نیاز دارند تا برخی مسائل مربوط به مدیران اجرایی امروز یا آینده خود را روشن یا حل کنند. امروزه اکثر شرکت ها کوچینگ مدیران اجرایی را به عنوان راهی برای سرمایه گذاری در مدیران ارشد و افراد با پتانسیل های بالای مدیریتی می شناسند. دیگر در شرکت ها وجود کوچ ها یک امر محرمانه نیست بلکه به عنوان نمادی برای پیشرو بودن است.

در حالی که به صورت سنتی مدیران ارشد سازمان ( مانند مدیران عامل یا رئسای هیئت مدیره ) به استخدام کوچ مدیران می پردازند، اینکه شرکت ها ( اغلب دپارتمان های منابع انسانی آنها ) به عنوان بخشی از برنامه توسعه انسانی بخواهند از خدمات کوچینگ استفاده کنند رایج شده است.

خصوصا مدیران جوان در ابتدای دوره مدیریتی خود با چالش های زیادی روبرو می شوند که حتی فکرش را هم نکرده اند و کمک به مدیران یا افرادی که کاندیدای مدیریت در شرکت هستند به معنی کمک به توسعه منابع انسانی و افزایش سود آوری شرکت است . علاوه بر این، کوچینگ به منظور اصلاح مشکلات رفتاری و کمک به افراد در حل اختلافات میان فردی نیز کاربرد دارد.

 

چه زمانی یک مدیر یا شرکت نباید به استخدام کوچ مدیران مبادرت ورزد ؟

 

یک کوچ نباید توسط مدیران یا شرکت ها به خدمت گرفته شود اگر :

• اگر که به اثر مثبت کوچینگ باور ندارند، به بازخورد علاقه مند نیستند و به اینکه باید تغییراتی در خود یا مسیر شغلی خود ایجاد کنند اعتقادی ندارند.
• اگر به دنبال مشاوره یا توصیه هایی هستند که مشکلات آنها را حل کند.
• اگر کوچینگ را به منزله آخرین تلاش بر می گزیند.
• اگر توان پرداخت دستمزد کوچ که خود مدیران با سابقه اجرایی یا منایع انسانی بوده و متخصص آموزش دیده کوچینگ نیز هستند.
• اگر که بحث تعارضات تیمی و روابط انسانی در میان است و مدیران ارشد مرتبط با موضوع حاضر به همکاری نیستند.

 

محرمانگی کوچینگ مدیران به چه نحو است؟

 

وقتی که سخن از کوچینگ مدیران به میان می آید ، تمام گفتگوی بین کوچ و مراجع به طور کامل محرمانه است. اگر یک شرکت برای دریافت خدمات کوچینگ پول می دهد، به صورت دوره ای گزارش هایی در خصوص اهداف تعیین شده مثل رفع تعارض های تیمی، حل مسائل مرتبط با ارتقا درجه و … ، دریافت خواهد کرد اما هیچ چیز دیگری بدون اجازه مراجع به اشتراک گذاشته نخواهد شد.

 

مقالات مرتبط :

– تفاوت کوچینگ با منتورینگ